Sneeuwschoenwandelen in Scandinavië
Sneeuwschoenwandelen is een vorm van wintersport die enorm in opkomst is. Waar het vroeger alleen om alpineskiën, snowboarden en langlaufen draaide zie je nu dat ook in de populaire wintersportgebieden sneeuwschoenwandelen een populaire activiteit is geworden. Ook freeriders gebruiken vaak sneeuwschoenen om op een bepaalde plek te komen voordat ze aan de afdaling beginnen.
Het wandelen op sneeuwschoenen is vrij laagdrempelig en kan vrijwel door eenieder beoefend worden op elk niveau. Of dit nu een kleine wandeling door het dal is, of letterlijk naar de top van de berg in bijvoorbeeld de Alpen, op sneeuwschoenen kan het! Let wel, voor dit laatste is uiteraard wel enige expertise vereist!
Maurice van den Boogaard, WGA wildernisgids, is veelal in Scandinavië actief voor zijn bedrijf en als winterfanaat vindt hij sneeuwschoenwandelen een van de mooiste dingen om te doen in de Scandinavische Winter. De uitgestrekte bossen en een mix van glooiend en bergachtig terrein maakt Scandinavië bij uitstek geschikt om te sneeuwschoenwandelen. Trugetur, zoals de Noren het noemen is niet iets wat bij de Noren en Zweden met de paplepel wordt ingegoten, die geven vaak de voorkeur aan de ski’s. Desalniettemin is het moderne sneeuwschoenwandelen ook in Scandinavië in opkomst en wordt steeds vaker gedaan door de ‘locals’.
Laagdrempelig
Iedereen kan het! Waar het niet dat sneeuwschoenwandelen natuurlijk beïnvloed wordt door een niet geheel onbelangrijke factor, nl. de sneeuw. Er zijn legio soorten sneeuw die allemaal hun eigenschappen hebben en van invloed zijn op bijv. het draagvermogen van de sneeuwschoenen. Er moet natuurlijk voldoende sneeuw liggen, maar enkele 10-tallen centimeters is genoeg om de sneeuwschoenen onder te kunnen binden en op pad te gaan. Daarbij is bij de wat zwaardere omstandigheden, bijv. een dikke laag verse poeder, toch wel wat conditie vereist. Daarentegen wandel je fluitend over een laag ingezakte en aangevroren sneeuw.
Je kunt de sneeuwschoenen onder binden, om gewoon even een lekkere wandeling te maken door een prachtig stuk landschap, of je maakt een meerdaagse trektocht onder begeleiding. In principe kun je zelf de intensiteit bepalen die bij je past. Maurice is graag meerdaags op pad en sneeuwschoenen zijn echt een must in Scandinavië. Zonder sneeuwschoenen (of ski’s) kom je niet ver, door de flinke hoeveelheden sneeuw in de winter.
Natuurbeleving
Sneeuwschoenen zorgen ervoor dat je je kunt verplaatsen op plaatsen waar je normaal niet kunt komen. Je hoeft je niet te houden aan paden en/of gemarkeerde routes. Zeker in Scandinavië kun je veelal gewoon kriskras dwars door het bos en de veengebieden heen oversteken. Het water is bevroren en een dik pak sneeuw zorgt voor genoeg draagvermogen.
Juist omdat je op plekken komt waar je anders niet kunt komen, is de beleving van een bepaald gebied ook anders. Je ziet de dingen vanuit een ander perspectief wat unieke uitzichten en belevenissen geeft.
De natuur heeft zich vaak teruggetrokken als de winter zijn intrede heeft gedaan en het meeste gebeurt eigenlijk onder de sneeuw. De muizen, marters ed. hebben een hele nieuwe wereld gemaakt onder de sneeuw, met gangen en holletjes. Onder het sneeuwdek op de grond is het nl. een stuk beter vertoeven dan erboven.
Ondanks dat, kun je in deze winterse weidsheid zeker nog wildlife tegenkomen. Elanden, rendieren, sneeuwhazen en (pool)vossen laten zich toch nog met regelmaat zien. Al moet je wel stil zijn, geduld en vooral geluk hebben!
Geschiedenis & Materiaal
Sneeuwschoenen zijn er in vele modellen en maten. Vanaf ca. 30-40cm tot zelfs 150cm lang! Grofweg wordt er onderscheid gemaakt in 2 typen sneeuwschoenen. Traditionele sneeuwschoenen en zgn. moderne sneeuwschoenen. Vele native volkeren in met name de Noordelijke Wildernis maken al duizenden jaren gebruik van traditionele sneeuwschoenen. Men vermoed dat de sneeuwschoen ca. 5000 jaar geleden is uitgevonden in Centraal-Azië en is meegereisd met de volkeren richting het Noorden. Traditionele sneeuwschoenen zijn gemaakt van loofhout en gebogen in een vorm die bij het gebruik en terrein past. In de dalen van de bijvoorbeeld de Rocky Mountains gebruiken ze een ander model dan in de Foothills of de Plains. Dit mede door de sneeuwhoeveelheden die verschillen, maar ook de structuur van de sneeuw verschilt per gebied.
De moderne sneeuwschoen, vandaag de dag te koop bij de buitensportwinkels, zijn vaak gemaakt van kunststof i.c.m. metaal. Er zijn talloze merken en modellen te koop, met allemaal hun eigenschappen voor verschillende doeleinden. Dit is niet anders dan bij de traditionele sneeuwschoenen. Wel hebben moderne sneeuwschoenen vaak scherpe punten of randen aan de voor- en onderzijde om zo meer grip te hebben op sneeuw en ijs voor tijdens bijvoorbeeld het traverseren.
Gebruik sneeuwschoenen altijd in combinatie met een paar goede wandelstokken. Zorg dat er een paar sneeuwtellers (de schotels aan de onderzijde) op zitten en je bent klaar om te gaan!
Waar?
In principe kun je overal waar voldoende sneeuw ligt, sneeuwschoenwandelen. Met de huidige temperaturen vandaag de dag in de winter, ben je haast wel genoodzaakt om het hogerop te zoeken, of richting het Noorden te reizen. De Alpen, Scandinavië en ook de Franse Jura & Vogezen zijn prima locaties om te sneeuwschoenwandelen. Maar met een beetje mazzel, kan het dichterbij huis. Als er voldoende sneeuw ligt kun je wellicht in het Harz-gebergte, Sauerland of de Eiffel ook terecht.
Winterkamperen of hutten?
Als je meerdaags op pad gaat kun je kiezen om te overnachten in een (berg)hut of in een tent. Winterkamperen vereist wel wat ervaring en goede uitrusting. De temperaturen kunnen in de nacht behoorlijk ver onder 0 zakken, dus een goede tent, matje en donzen slaapzak zijn een must. In de Alpenlanden evenals in Scandinavië zijn veel goede (bemande) hutten beschikbaar waar je tegen betaling gebruik van kunt maken. In de Alpenlanden moet je soms een hut reserveren van te voren. In Scandinavië hoeft dit niet, maar kunnen hutten soms ook druk zijn, zeker rond de Paasdagen. In de Franse Vogezen en Jura, zijn veel refuges beschikbaar die vrij te gebruiken zijn en vaak langs gemarkeerde sneeuwschoen & langlaufroutes liggen.
Veiligheid
Zorg uiteraard dat je je voldoende hebt voorbereid om veilig op pad te gaan voor je vertrekt! Ben je niet helemaal zeker van je zaak of heb je weinig ervaring? Zorg dan voor een goede (sneeuwschoen)wandel gids. Gidsen aangesloten bij WGA (Wilderness Guides Association) & IML (International Mountain Leaders) zijn experts in hun vakgebied en internationaal erkend.
Mocht je toch zelf op pad gaan, bij het sneeuwschoenwandelen raadt Maurice altijd aan om samen met een buddy op pad te gaan. Dat is altijd veiliger dan alleen! Je kunt vast komen te zitten waarbij je soms echt een helpende hand kunt gebruiken. Zorg voor goede warme kleding, wandelschoenen of sneeuwlaarzen, wandelstokken en veiligheidsmiddelen. Denk bijv. aan een sneeuwschep en een (satelliet)telefoon. Ga je hoger de bergen in? Ga dan zeker met een lawine-uitrusting op pad! Vertel anderen ook altijd wat je van plan bent en laat je geplande route achter.